Kalendarz Beskidzki 2025

- Miło mi zaprosić na promocję pięćdziesiątej dziewiątej edycji Kalendarza Beskidzkiego. W latach 1960-2004 wydawcą rocznika było Towarzystwo Miłośników Ziemi Bielsko-Bialskiej. Nasz periodyk AD 2025 będzie po raz piętnasty wydany przez Towarzystwo Przyjaciół Bielska-Białej i Podbeskidzia, któremu przez te lata przewodniczyła Grażyna Staniszewska. Dlatego na łamach Kalendarza Beskidzkiego AD 2025 nie mogło zabraknąć wywiadu z byłą posłanką, eurodeputowaną i radną Bielska-Białej, który przeprowadził Dobrosław Barwicki-Picheta - zaprasza Jan Picheta.

Wiele łamów poświęciliśmy w nowej edycji rocznika – jak zwykle – znanym nie tylko na ziemi beskidzkiej jubilatom. Z okazji setnej rocznicy urodzin Ignacego Bieńka pamięć o artyście kultywuje Kinga Kawczak. Stulecie urodzin zbiegło się dramatycznie z ćwierćwieczem barbarzyńskiego wyburzenia najbardziej znanego dzieła bielskiego twórcy – muralu przy ul. Leszczyńskiej w Bielsku-Białej – poświęconego tysiącleciu państwowości polskiej. Ignacemu Bieńkowi przez trzy lata pomagał w tworzeniu ogromnej mozaiki (ok. 500 m kw.) inny artysta prof. Michał Kliś, współtwórca i pierwszy rektor Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, który obchodzi w 2025 r. osiemdziesięciolecie urodzin. Jego twórczości – prezentowanej na łamach Galerii Kalendarza Beskidzkiego – poświęcony jest tekst Teresy Dudek-Bujarek. Światowej klasy rzeźbiarz Igor Mitoraj był klasowym kolegą Michała Klisia w bielskim Plastyku. Jego dorobek w sieneńskim Muzeum Kontrady Żółwia, na Placu Cudów w Pizie i w Parku Archeologicznym w Syrakuzach na Sycylii prezentuje toskańska wysłanniczka naszej redakcji Wioletta Lewandowska.

Galeria Kalendarza Beskidzkiego przedstawia także prace znakomitych malarskich talentów, młodych bielszczanek – Agnieszki Szczygielskiej-Bachman i Karoliny Niemczyk, która w ub. roku z powodzeniem prezentowała swoje obrazy w jednej ze świątyń sztuki w Miami na Florydzie. Dzieła sztuki malarskiej sąsiadują z artystycznymi fotografiami autorstwa artysty przestworzy, osiemnastokrotnego mistrza świata w szybownictwie Sebastiana Kawy, który uwiecznił na zdjęciach własny lot nad drugą co do wysokości górą na Ziemi – K2 w paśmie Karakorum. Rozmowę ze zdobywcą – jako pierwszy Polak – Złotego Medalu Międzynarodowej Federacji Lotniczej przeprowadziła Małgorzata Irena Skórska.

Wszechstronnie utalentowana jest czechowicka artystka sztuk wszelakich, była bramkarka Rekordu – Julia Polaczek, której dokonania wzięła na warsztat Barbara Siemińska. Aktorka brała udział w filmie Strefa interesów w reż. Jonathana Glazera, który otrzymał 50 nagród – w tym dwie statuetki Oskara i Grand Prix festiwalu w Cannes. Skoro już jesteśmy przy Rekordzie, to wiemy, że w roku jubileuszu trzydziestolecia klubu zdobył on najwięcej tytułów i sukcesów, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Dlatego jeden z artykułów nosi tytuł Rekord to jest potęga. Notabene dobrze zapowiadającymi się zawodnikami Rekordu byli w czasach młodości wybitni muzycy młodego pokolenia – Miłosz Pieczonka (saksofonista, obecnie lider zespołów jazzowych), Jan Pieniążek (perkusista, zdobywca Ikara, nagrody Prezydenta Bielska-Białej w dziedzinie kultury trzy lata temu; pisaliśmy o nim przed paru laty na łamach KB) i Eryk Parchański (jeden z najbardziej uzdolnionych pianistów młodego pokolenia, z którym niżej podpisany zrobił wywiad do bieżącego numeru KB).

Jacek Cwetler wspomina o losach czechowickiego kina Świt, które zajmuje się projekcjami filmów dokładnie od stulecia. Urszula Bożałkińska prześwietla natomiast losy nieistniejącego jeszcze muzeum farmacji w Aptece pod Jeleniem, która istniała przy bielskim Rynku od 1769 r. do 2022 r., a więc jeszcze dwa lata temu… Powstanie nowego muzeum w Wilamowicach obwieszcza Tymoteusz Król, pasjonat kultury wilamowskiej i znawca języka Wilamowian. Lech Kotwicz opisuje 70-letnią już działalność zespołu Beskid, a niżej podpisany rozmawia z jednym z najbardziej zapracowanych starostów polskich – Andrzejem Płonką. 

W dziale Spieszmy się kochać mamy kilka artykułów wspomnieniowych o ludziach, którzy już odeszli. O skrzypku Andrzeju Laburdzie (Paganinim) pisze Andrzej Kucybała, o byłym szefie Wydziału Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Bielsku-Białej Tadeuszu Trębaczu – Mariusz Hujdus, o aktorze, reżyserze, pedagogu i pisarzu Jerzym Stuhrze – Małgorzata I. Skórska, o kapitanie żeglugi Sławomirze Ohio Ochnio – Wacław Potocki-Bachman, o historyku, doktorze Jerzym Polaku – Stanisław Biłka, o ostatnim polskim skrybie Tadeuszu Modrzejewskim – Jakub Gajda. O swojej mamie Danucie Bobie, zmarłej w minionym roku w wieku lat 103, i swym tacie Bartłomieju Bobie, którzy ratowali Żydów od niechybnej śmierci w czasie II wojny światowej opowiada ich córka Bożena Boba-Dyga.

Na pytanie: – Kto tak pięknie gra? Andrzej Kucybała odpowiada, że Cavatina Philharmonic Orchestra. Były dyrektor bielskiego Muzyka wspomina kulisy powstania niezwykłej bielskiej orkiestry.  Prof. Marek Bernacki mówi o znakomitej książce prof. Stanisława Gębali Niezapisane rozmowy. Wspomnienia, szkice i korespondencja z Tadeuszem Różewiczem z lat 1978-2013. Marek Bernacki oddaje także hołd wybitnym ludziom, którzy przyczynili się do jego rozwoju moralnego i intelektualnego.

Zachęcamy do lektury także wielu innych godnych najwyższej Państwa uwagi tekstów.

Red. naczelny

Jan Picheta